1978

"Romantiek met Mayonaise was het eerste programma waarbij ik het gevoel had dat ik mijn eigen toon begon te vinden. Ik durfde meer. Wilde poëtischer en brutaler te werk gaan. Of dat gelukt is weet ik niet. Wat ik wel weet is dat de kleine zalen voller werden. En de platenmaatschappij Phonogram meldde zich voor een elpee. De cabaret Nar debuutelpee 'Romantiek met Mayonaise' was een feit. Ik was daar kinderlijk trots op. De radio kon me draaien. Of er ooit een exemplaar van verkocht is, betwijfel ik. Maar ik heb het programma vaak mogen spelen en daardoor veel speelkilometers kunnen maken in de kleine theatertjes. Kortom: veel geleerd en tijdens de tournee tot de ontdekking gekomen dat ik cabaretier moest worden. Niet opgeven. Doorgaan."

Youp

recensie 18 juni 2017
door: Leon Brouwer

Het begin van het programma introduceert de karakters waar de cabaretiers voor staan die avond. Youp als degene die alles aan elkaar praat en start met de actualiteiten, de kijk op commercie en politiek. Jan vertelt hoe hij door zijn moeder en de achtergrond van een niet al te prettig afgelopen ouderlijk huwelijk homofiel is geworden en Ruth deelt mede dat ze dankzij haar 'democratisch karaktertje' is afgestudeerd van de sociale academie maar nog zonder werk zit. Er ontstaat een discussie over de opkomende commercie, de camping, de relativiteit van een verkeerde opvoeding, bang zijn, eenzaamheid en het vermoeden dat 'normaal' overeenkomt met een burgerlijkheid die moppen tapt over negers. Het lied over 'negerjongen Johnny' sluit hierop aan. Dan volgt een epos over echtscheiding en met name de humorvolle kijk daarop: iedereen scheidt tegenwoordig en gaat ‘als vrienden uit elkaar’.

Het deel ‘Balen’ is het meest poëtische. Tekst en lied beschrijven een baaldag op het werk en de prijs van het kantoorbestaan die alleen doorbroken wordt door de droom over (het verlangen naar) vrijheid: een lifter die op zijn weg van Utrecht naar Nice een ‘doodstilstaande’ file ziet. Hij moet concluderen dat iedereen in de file zonder uitzondering baalt. De lifter realiseert zich daardoor dat hij de door zijn reis verworven vrijheid plotseling kwijt is. De verteller wordt wakker, beseft dat het een droom was en weer staat in een wereld waarin hij zogenaamd alles heeft. Het programma eindigt met de conclusie dat naarmate de maatschappij banger wordt, het verlangen naar nostalgie en romantiek ontstaat dat voor ieder heel verschillend uitpakt:
‘Voor wie jonger is zijn studentenbestaan, voor wie ouder is de gezelligheid van de oorlog.’

Uit onderstaand fragment van dit programma, waarin een actualiteitenrubriek op televisie wordt aangekondigd, blijkt dat Van ’t Hek in dit prille stadium van zijn carrière al de thema’s aansnijdt waarmee hij tot op de dag van vandaag wordt geassocieerd.
Van ‘t Hek neemt de actualiteit met veel humor door en verklaart al in 1978 de oorlog aan burgerlijkheid, vertrutting en misstanden in de maatschappij:

“In het kader van de actualiteit geven wij vanavond een terugblik op de recente gijzelingen van een half jaar geleden. De dame die wij vanavond zullen bellen is nog totaal overstuur van deze verschrikkelijke gebeurtenissen waar wij lekker zoveel programma’s aan hebben kunnen wijden. Wat dat betreft volgde dat elkaar goed op. Eerst Bernhard, toen Menten, de vliegramp op Tenerife, de brand in Hotel Polen en daarna de gijzelingen. De dame die wij vanavond zullen bellen is door de mazen van het net van de nazorg geglipt. Ja u weet elke ex-gijzelaar kreeg een pakket toegezonden. Dat bevatte een jaargang ‘Tussen de rails’, de biografie van president Soekarno en het plaatje ‘Dominee Metiary’ van Conny van de Tros. Maar deze vrouw heeft deze geste van de overheid niet ontvangen en zit nu in haar huis, dat zij tot een privé crisiscentrum heeft ingericht, nog eens voort te borduren op deze ingrijpende gebeurtenis in haar leven. Door deze vergeetachtigheid van onze overheid heeft dat zogenaamde Märklin-syndroom bij deze vrouw desastreuze vormen aangenomen, maar ze is daardoor wel de enige interessante vrouw voor ons om te bellen daar wij van haar zeker weten dat zij binnen drie vragen zal gaan huilen. En kijkers, daarvoor bellen wij uiteindelijk! Verder hebben wij nog een interview met een topfunctionaris van de Nederlandse Spoorwegen met de op dit moment brandende vraag of inderdaad onder minister Wiegel het NS personeel zal worden bewapend. En onze vraag is dan ook: worden de gaatjes in de kaartjes geschoten of gewoon geknipt. Wij zeggen graag: tot straks, wij zeggen: tot tien voor half elf!”

Reeds herkenbare Youp-thema’s dus, in een programma van vijfenvijftig minuten met als grootste glimlach de nostalgie van het programma zelf.